Regiopakket Noord-Nederland vanwege aanlanding windenergie

De noordelijke regio ontvangt vanuit het Rijk een regiopakket van € 124 miljoen voor projecten met een positieve invloed op de leefbaarheid, landbouw, natuur en het tegengaan van verzilting. De provincies Groningen en Fryslân, de gemeenten Het Hogeland, Schiermonnikoog, Noardeast-Fryslân, Ameland en Westerkwartier, het Waterschap Noorderzijlvest en het Wetterskip Fryslân tekenen hiervoor in december 2025 een bestuursakkoord met het Rijk.

Regiopakket Noord-Nederland vanwege aanlanding windenergie

De noordelijke regio ontvangt vanuit het Rijk een regiopakket van € 124 miljoen voor projecten met een positieve invloed op de leefbaarheid, landbouw, natuur en het tegengaan van verzilting. De provincies Groningen en Fryslân, de gemeenten Het Hogeland, Schiermonnikoog, Noardeast-Fryslân, Ameland en Westerkwartier, het Waterschap Noorderzijlvest en het Wetterskip Fryslân tekenen hiervoor in december 2025 een bestuursakkoord met het Rijk.

Aanleg kabels van zee naar het noordelijke vasteland

Op de Noordzee, boven de Waddeneilanden, komt windenergiegebied Doordewind. Om de energie van de windmolens aan land te brengen, legt netbeheerder TenneT ondergrondse kabels aan richting de Eemshaven, waar de stroom op het elektriciteitsnet wordt aangesloten. Hoewel de regio geen voorstander is van de door het ministerie van Klimaat en Groene Groei (KGG) gekozen route, vindt de regio de aanlanding belangrijk om Nederland in de toekomst te kunnen blijven voorzien van voldoende stroom. Volgens de regio had de minister de zogenaamde tunnelroute echter volwaardig moeten onderzoeken alvorens een keuze te maken voor één route.

Regiopakket: verdeling en inzet van middelen

De aanleg van de kabels heeft impact op de omgeving. Het regiopakket is daarom een extra impuls voor de regio en komt bovenop wettelijke compensatie. De ontvangen middelen brengen kansen met zich mee voor Noord-Nederland, bijvoorbeeld op het gebied van leefbaarheid, landbouw en werkgelegenheid.

Op 20 juni 2024 kwamen Rijk en Regio een bestuursakkoord overeen over de eerste tranche aan gebiedsinvesteringen van € 50 miljoen. Het geld voor deze eerste tranche is in 2024 door de partijen verdeeld en de eerste projecten zijn inmiddels op gang gebracht. Op 6 november 2024 kondigde de Minister aan dat in de tweede tranche € 49 miljoen beschikbaar wordt gesteld.

Aanvullend op het geld wat specifiek voor de gebiedsinvesteringen bedoeld is, wordt er ook extra geïnvesteerd in de natuur en in de uitdagingen rondom verzilting in het gebied. De regio kreeg eerder € 18 miljoen voor een ‘ecologisch impulspakket’. Dat wordt nu aangevuld met € 2 miljoen. Daarnaast is € 5 miljoen beschikbaar voor oplossingen voor verzilting.

De verdeling en inzet van de tweede tranche gebiedsinvesteringen en de aanvullende middelen voor natuur en verzilting zijn onderdeel van het regiopakket. Daarvoor wordt een regioplan opgesteld, waar de betreffende regiopartijen op dit moment over in gesprek zijn. Eind september 2026 wordt dit regioplan voorgelegd aan het Rijk.

Regio blijft pleiten voor de tunnelvariant

Voor de aansluiting van windenergiegebied Doordewind geldt dat de ‘Schiermonnikoog Wantijroute’ in juli door de minister van KGG is gekozen als voorkeursroute. Deze route wordt nu door TenneT verder uitgewerkt. De regio is van mening dat de tunnelvariant de beste route is. De regio pleit er dan ook met nadruk voor om deze tunnelvariant verder te onderzoeken, naast het besluit dat er nu ligt voor de voorkeursroute Schiermonnikoog Wantij. Dit is ook opgenomen in het bestuursakkoord en er is een gezamenlijke zienswijze ingediend op de kennisgeving van de start van de procedure voor de uitwerking van de route Schiermonnikoog Wantij.