Het Liefstinghsbroek is een oud bos reservaat in het dal van de Ruiten Aa. Het bos ligt op een zandrug. Daardoor zijn er in het gebied verschillen in hoogte, bodem en vochtigheid. Dat zorgt voor een grote variatie van bostypen. In het bos komen droge beuken-eikenbossen voor, maar ook vochtige eiken-haagbeukenbossen en natte broekbossen. Midden in het gebied liggen enkele percelen blauwgrasland.
Het gebied is in 2013 aangewezen als Natura 2000-gebied. Al sinds 2004 was het beschermd onder de Europese Habitatrichtlijn. Het Lieftinghsbroek is belangrijk vanwege de variatie aan loofbossen. Er zijn drie habitattypes waarvoor doelen zijn opgenomen:
Het Liefstinghsbroek hoort bij het natuurgebied Ruiten Aa en is eigendom van Natuurmonumenten. Het bos bestaat al heel lang. De naam 'Liefsting' wordt voor het eerst genoemd in 1474, en in 1950 werd het genoemd als het bos waar varkens mochten worden vetgemest met eikels.
Oorspronkelijk bestond het gebied uit een kleine boskern met daaromheen hooilanden en heide. Veel van het hooiland is langzaamaan dichtgegroeid met bos. De blauwgraslanden in het midden verwijzen nog naar het vroegere hooiland.
In het bos staan eeuwenoude eiken, elzen en essen. Sommige bomen hebben een dikke stamvoet en een gespreide onderstam: een teken dat het bos vroeg als 'boerengeriefbos' is gebruikt. Ook komen er planten voor die typisch zijn voor oude bossen, zoals grote muur, bosanemoon en witte klaverzuring. In het gebied groeien veel verschillende bramensoorten die kenmerkend zijn voor schaduwrijke, oude bossen, zoals witte grondbraam en gedraaide koepelbraam. De Blauwgraslanden bloeien in de zomer met soorten als gevlekte orchis, blauwe knoop en biezenknoppen.
Voor Natura 200-gebieden is een beheerplan verplicht. Daarin staat wat we doen om de natuur te beschermen. Het eerste beheerplan voor Liefstinghsbroek werd in 2017 vastgesteld. In 2021 is het plan verlengd met maximaal 6 jaar, of tot de vaststelling van een nieuw beheerplan.
Het gebied is gevoelig voor stikstof. Daarom is er in het naastgelegen Ellersinghuizerveld gewerkt aan herstel van het landschap en verbetering van waterhuishouding. Zo proberen we de negatieve effecten van stikstof, verdroging en verzuring in het gebied te verminderen. Omdat het Liefstinghsbroek relatief klein is, zijn daar geen grootschalige maatregelen genomen.
Tot 2019 viel het gebied onder het landelijke stikstofprogramma (PAS). Na het stoppen van de PAS heeft de provincie de Adviescommissie Gebiedsgerichte Aanpak (GGA) Stikstof Liefstinghsbroek ingesteld. Deze commissie geeft advies over maatregelen om de stikstofdruk op het gebied te verlagen. Ook is er een Natuurdoelanalyse gemaakt.
Meer informatie is te vinden op de website van de Adviescommissie: https://www.hetliefstinghsbroek.nl/
Het actuele beheerplan en de Natuurdoelanalyse vind je hieronder.