In de provincies Groningen, Drenthe en Fryslân wordt de ondergrond in kaart gebracht met helikoptermetingen. Het doel is om te weten waar kleilagen die het onderliggende grondwater beschermen liggen en waar het zoet en zout grondwater zich bevinden. De metingen maken deel uit van het landelijke project FRESHEM-NL.
De helikopter meet tot een diepte van ongeveer 200 meter. Die informatie is van belang voor onder andere waterbeheerders, waterproducenten, natuurorganisaties, agrariërs en provincies namens hun inwoners. In kustgebieden zoals Groningen wordt het grondwater steeds zouter. Dat komt onder andere door de stijgende zeespiegel en doordat zout grondwater uit diepe polders omhoog stroomt. Dit wordt verzilting genoemd. Verzilting is slecht voor landbouw, natuur en drinkwater. Zoet grondwater zit vaak onder kleilagen, die het water beschermen. Om ervoor te zorgen dat we zo min mogelijk schade ondervinden van verzilting en er voldoende drinkwater beschikbaar is, is het belangrijk om de ondergrond en het grondwater goed in beeld te hebben.
De helikopter vliegt overdag op circa 80 meter hoogte met een snelheid van 60 tot 80 kilometer per uur. Onder de helikopter hangt een meetinstrument dat een onschadelijk magnetisch signaal uitzendt. De metingen zijn veilig voor mens, dier en natuur. Uiteraard wordt niet gevlogen in het broedseizoen en gelden er strenge regels voor natuurgebieden.
FRESHEM-NL is een landelijke samenwerking van zeven provincies, zeven waterschappen, vijf drinkwaterbedrijven en twee kennisinstituten. De provincies Groningen en Drenthe, waterschappen Hunze en Aa’s en Noorderzijlvest, en Waterbedrijf Groningen werken samen in deelregio Groningen-Drenthe. Samen investeren zij ruim € 500.000 in het onderzoek. De uitkomsten worden uiteindelijk voor iedereen toegankelijk.
De vliegcampagne van het project FRESHEM-NL boven Noord-Nederland is succesvol afgerond. Op dit moment worden de verzamelde gegevens gecontroleerd en verwerkt. De verwachting is dat de gegevens in het tweede kwartaal van 2027 gebruiksklaar zijn. Via de website van FRESHEM-NL worden de gegevens beschikbaar gesteld. Voor de meest actuele informatie over de voortgang en publicatie van de resultaten verwijzen we naar de projectwebsite.
Op maandag 30 juni 2025 organiseerden we samen met regio Noord een webinar over dit project. Een expert van TNO/Deltares legde uit hoe de metingen werken, waarom ze belangrijk zijn en wat we met de resultaten kunnen. Ook was er ruimte voor inwoners om vragen te stellen.
Het webinar is terug te kijken via onderstaande button.
Op de onderstaande pagina vindt u de veelgestelde vragen over FRESHEM.