Zo’n 270 kilometer spoor in Groningen en Fryslân krijgt vóór 2030 het moderne spoorbeveiligingssysteem ERTMS (European Rail Traffic Management System). Tijdens een werkbezoek aan Groningen ondertekende staatssecretaris Steven van Weyenberg van Infrastructuur en Waterstaat samen met de provincies Groningen en Fryslân hiervoor de bestuursovereenkomst. De werkzaamheden hiervoor starten binnen vijf jaar.

Over ERTMS

Met ERTMS wordt het spoor veiliger en duurzamer. Het huidige treinbeveiligingssysteem ATB (Automatische Trein Beïnvloeding) is in het Noorden aan vervanging toe. Door nu niet meer te investeren in het oude systeem, maar eerder dan gepland over te stappen op ERTMS bespaart het Rijk € 60 miljoen. Dit bedrag wordt nu geïnvesteerd in het ombouwen van de regionale treinen met het modernste beveiligingssysteem en in het opleiden van personeel om met ERTMS te kunnen werken. Hierdoor dalen de kosten voor de provincies Groningen en Fryslân. Zij zijn als concessieverlener verantwoordelijk voor het treinvervoer op de regionale lijnen. Het zorgt er ook voor dat treinreizigers minder te maken krijgen met buitendienststellingen.

Noorden loopt voorop

Het Rijk investeert samen met de provincies Groningen en Fryslân in het nieuwe treinbeveiligingssysteem om het spoor nog veiliger te maken en om ervoor te kunnen zorgen dat er op termijn meer treinen kunnen rijden. Dit nieuwe systeem is nu nog maar op een paar plekken in Nederland in gebruik. Het Noorden loopt straks dus voorop. De rest van Nederland hoopt te leren van de ervaringen die in Groningen en Fryslân opgedaan worden. 

Kosten

De totale kosten voor het ombouwen van de treinen zijn € 90 miljoen. Hiervan betaalt het Rijk € 60 miljoen euro, de provincie Groningen € 20 miljoen en de provincie Fryslân € 10 miljoen. Naar verwachting kan in 2026 op het traject Harlingen Haven - Leeuwarden voor het eerst met ERTMS worden gereden.

Automatisch bestuurde treinen

Door de komst van dit nieuwe beveiligingssysteem ERTMS kan in de toekomst ATO (automatische treinoperatie, oftewel automatisch bestuurde treinen) worden ingevoerd. ATO is in Groningen en Fryslân in de afgelopen twee jaar al uitgebreid getest. Door ATO kunnen er meer treinen op een bepaald traject rijden, rijden treinen meer op tijd en is er meer comfort voor de reizigers. Daarnaast levert het schoner openbaar vervoer op. Noord-Nederland fungeert op deze manier als koploper voor de rest van Nederland.

Nieuwe standaard 

De spoorlijnen in heel Nederland krijgen voor 2050 het treinbeveiligingssysteem ERTMS. In Europa is afgesproken dat dit systeem de Europese standaard wordt, waardoor grensoverschrijdend treinverkeer voor zowel personen als goederen gemakkelijker kan plaatsvinden.