Alleen met een gerichte aanpak van sloop, beperkte nieuwbouw en concentratie van voorzieningen blijft de regio Eemsdelta leefbaar. Dat is een van de belangrijkste conclusies van de maatschappelijke kosten- batenanalyse (MKBA), die het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) uitvoerde in opdracht van het Rijk en de provincie Groningen. De presentatie vond plaats op woensdag 21 december 2011 in het provinciehuis in Groningen. 

Gefaseerde aanpak

In de regio Eemsdelta, die bestaat uit de gemeenten Eemsmond, Delfzijl, Loppersum en Appingedam, zal de krimp de komende decennia verder toenemen. Zonder ingrijpen leidt de krimp tot leegstand en verloedering in buurten met de minst aantrekkelijke woningen. Uit de analyse van MKBA herstructurering Eemsdelta komt naar voren dat de krimp in de kwetsbare buurten op een financieel rendabele manier kan worden teruggedrongen. Daarvoor is een gerichte en gefaseerde aanpak van sloop van zowel huur- als koopwoningen nodig. Minder nieuwbouw helpt ook. Daardoor zijn de bouwkosten lager en worden de sloopkosten in de toekomst beperkt. Ook andere maatregelen, zoals het samenvoegen van kleine woningen, kunnen leiden tot een verdere verbetering van de verhouding tussen kosten en baten.

Particulier woningbezit

Vooral de sociale woningbouw zal moeten worden aangepakt. Toch is ook de sloop van koopwoningen nodig. Omdat huiseigenaren geen belang hebben bij het slopen van hun eigen woning, krijgen zij financiële compensatie. Zonder maatregelen kan de leegstand in de kwetsbare wijken oplopen tot meer dan 35 procent van het aantal woningen, met als gevolg een daling van de huizenprijzen. Op deze manier ontstaat een negatieve spiraal van leegstand, sociale segregatie, onveiligheid, afnemende voorzieningen en achterstallig onderhoud.

Leegstand voorkomen

Het EIB heeft onderzoek gedaan naar het Pact regio Eemsdelta. Dit is een plan van aanpak voor wonen en voorzieningen, opgesteld in 2009 door de regionale overheden. In de Eemsdelta wordt de komende 30 jaar een daling in de vraag naar woningen verwacht van 15 tot 25 procent. Het Pact is opgesteld om de negatieve gevolgen hiervan, zoals de leegstand van woningen, te voorkomen.