Aan Noordse sterns heb ik al heel wat tijd besteed sinds ik gedeputeerde ben. Dat komt zo: deze trekvogel komt in Nederland niet veel voor, maar wel in de Eemshaven. En laten ze daar nu net broeden op het terrein van Sealane, waar ze voor veel overlast zorgen.

Broedende Noorse sterns zijn namelijk nogal agressief als ze hun jongen beschermen. Zo scheren ze over de hoofden van bezoekers, die verplicht een helm dragen om te voorkomen dat de  sterns ze met hun scherpe snavel aanvallen. Of, niet minder vervelend: de sterns poepen op ze. Het bedrijfsterrein, en zeker het grint tussen het spoor ervoor langs, was erg populair.

De provincie is al twee seizoenen bezig om de kolonie te verplaatsen. We doen dat samen met Allix Brenninkmeijer, een ecoloog van het bureau Altenburg & Wymenga, die de Noordse sterns probeert te verleiden om naar een terrein iets verderop te gaan.

Dat lukt vrij aardig. Het aantal sterns dat de oude plek opzoekt is dit broedseizoen drastisch lager. Terwijl de opkomst op het nieuwe terrein hoog is. Daar broeden 100 paartjes Noordse sterns en 275 visdiefjes. Bij Sealane broeden nu nog maar een paar sterns, op het dak. Dat is goed nieuws, want sterns broeden het liefst waar ze zelf ook uit het ei kropen. De oude plek raakt dus steeds minder in trek, hoewel de vos en roofvogels in dit tweede seizoen de nieuwe locatie ook hebben ontdekt en zich de kuikens goed laten smaken. 

Tegenover deze tegenvaller staat dan weer, dat de sterns op hoogtijdagen om de paar minuten met een klein harinkje uit de nabij gelegen haven of Eems-Dollard komen om hun kroost te voeren. Het is kennelijk een goed haringjaar, stelt Brenninkmeijer. Voorafgaand aan Delfsail moesten we de situatie nog eens goed bekijken. Kon het door GSP georganiseerde vuurwerk tijdens dit feest wel worden afgestoken in de buurt van deze vogels?

Op advies van Altenburg & Wymenga liet de provincie het vuurwerk verplaatsen. Op de avond zelf hielden medewerkers in de gaten wat er gebeurde. Door zelf in de buurt te zijn, maar ook aan de hand van camera-opnames. En dus hebben we nu filmpjes waarop je de sterns bijna ziet dansen. Ze trappelen rustig op de grond terwijl je in de verte doffe knallen hoort. Geen centje pijn, concluderen de ecologen. Ook onze jurist is tevreden: het is immers mooi als wetgeving en praktijk samenvallen.

Vrijdag bezocht ik de sterns zelf op. Want je mag er als bestuurder dan veel mee bezig zijn, het zijn ook indrukwekkende vogels. Een beetje Noordse stern vliegt bijvoorbeeld  tot zo'n 90.000 kilometer per jaar. Een stern vliegt in dertig jaar heen en weer naar de maan, en weer naar de maan! Overwinteren doen ze aan de kust van Antarctica of aan de kusten van Zuid-Afrika.

In de Eemshaven groeien de meeste kuikens van Noordse sterns die in Nederland worden geboren uit tot volwassen vogels. Het is daarmee de succesvolste broedlocatie van Nederland. Dat is om iets te koesteren.
Volgend seizoen is het broedeiland dat we aanleggen in de Eems-Dollard vrijwel klaar. Dan  zal Brenninkmeijer de sterns opnieuw verleiden om te verkassen. Volgens hem gaat dat wel lukken, al is het maar omdat de sterns dit jaar dus veel last hebben van vossen. Want dat is het goede nieuws: op het nieuwe broedeiland kan geen vos komen. Misschien redden de sterns het zelf weer, zonder bestuurlijke bemoeienis van een gedeputeerde.